Ceist ga freagairt
"Am bu chòir do dh'Alba a bhith na dùthaich neo-eisimeilich?"
Sin a' cheist a bhios air a' phàipear-bhaileit anns an referendum air neo-eisimeileachd ann an 2014. Chan e "a bheil thu ag aontachadh gum bu chòir" ach dìreach "am bu chòir". Fhuair Coimisean an Taghaidh gun robh a' chiad dreach - a mhol an riaghaltas nas coltaiche toirt air daoine bhòtadh air a son. Tha an dreach ùr - dan rèir-san - nas soilleire, nas sìmplidhe, agus bheir e cothrom na Fèinne do gach taobh. Agus, tha iadsan ag aontachadh - gu poblach co-dhiù. Moladh Bho thaobh an Aonaidh, thuirt Alistair Darling gun robh e toilichte nach do gabh an Coimisean ri "ceist thaobhach" Ailig Salmond. Airson an riaghaltais, thuirt an leas-phrìomh mhinistear Nicola Sturgeon gun robh i "air a dòigh" leis a' cheist ùir agus gum moladh i don phàrlamaid i - a' fàgail gun tèid i troimhe. Bidh i co-dhiù cho toilichte, ge-tà, leis na mhol an Coimisean air maoineachadh nan iomairtean. Thèid a' chrìoch airson an dà phrìomh iomairt - Yes Scotland agus Better Together - a dhùblachadh bho £750,000 gu £1,500,000. Ach mhol an Coimisean gum bi pàrtaidhean an Aonaidh agus pàrtaidhean neo-eisimeileachd gan cur còmhla ann an dà bhuidhean le cha mhòr an aon chrìch air nas urrainn dhaibh cosg. Fàgaidh sin nas duilghe e do phàrtaidhean an Aonaidh fada a bharrachd a chosg.
Fiosrachadh
Ach ged a tha fios againn a-nis dè a' cheist, tha ceist ann fhathast.
Anns an aithris aca, mhol an Coimisean gum bu chòir barrachd fiosrachaidh fhoillseachadh mu na thachradh às dèidh na bhòt.
Aig Ceistean a' Phrìomhaire an-dè, thuirt Dàibhidh Camshron nach gabhadh e ri còmhradh air "Alba a' falbh bhon Rìoghachd Aonaichte" air thoiseach air a' bhòt fhèin.
Ach, fàsaidh an t-uallach air an dà thaobh a-nis barrachd a ràdh mu na dh'fhaodadh "bu chòir" no "cha bu chòir" ciallachadh.
Tòisichidh sin le aithrisean air a' chùis bhon dà riaghaltas.
Agus, anns a' Mhàrt, thig am bile, agus fios air an là.