“Mae blodau’n bwysig fel addurniadau porslen Cymreig, yn enwedig gwaith Nantgarw,” meddai.  Hyd yn oed cyn agoriad swyddogol ei harddangosfa safai gweithiau Lowri ochr yn ochr barchus gyda’r casgliad bychan o gynnyrch amhrisiadwy Nantgarw sydd yn yr amgueddfa. 

Mae i’r adeilad a’r safle, lle unwaith y llithrai’r badau heibio ar eu ffordd rhwng Merthyr Tudful a Chaerdydd, bwys Ewropeaidd, oherwydd mae olion yr hen gelfyddyd yma o hyd. 

 Mae’r hen odynnau yn y cefn, mae yma grochenydd, Sally Stubbins, yn gweithio ac yn hyfforddi dosbarthiadau - a saif yr hen dŷ yn gadarn rhwng y man lle bu unwaith y gamlas â’i thrafnidiaeth hamddenol a rhuthr gwyllt presennol yr A470.

“Rydw i wedi bod yn astudio ac arsylwi patrymau Cymreig eraill,” meddai, “porslen Abertawe, Llanelli, Bwcle, Ewenni – a rwy i  wedi bod yn ymwybodol o draddodiadau Cymreig eraill.  Yr oedd tacsidermydd adnabyddus - Hutchings - yn Aberystwyth yn ail hanner y bedwaredd ganrif ar bymtheg a dechrau’r ugeinfed ganrif.

“Yn Ysgol Gynradd Aberystwyth yr oedd nifer o anifeiliaid wedi eu stwffio mewn blychau gwydr.  Welwn i ddim byd rhyfedd yn y peth, roedden nhw i’w gweld yn Amgueddfa Aberystwyth, hefyd, ac yn gyffredin yn nhai pobol yr ardal.

“Felly rwy i  wedi bod yn astudio’r rhain a’u copïo ffel ffynhonnell arall i addurn fy ngweithiau.”

Ffynhonnell arall i’w haddurniadau yw’r straeon ias ac ysbryd a glywodd ar aelwyd ei nain yn ardal Machynlleth – fel honno am yr ysbryd drwg a garcharwyd mewn tebot.

Mae addurniadau ei llestri ar yr olwg gyntaf yn ymddangos yn draddodiadol Gymreig ond o syllu’n fanwl arnyn nhw fe welir nad ydyn nhw’n mor draddodiadol a hynny. 

Ar debot fe geir llun yr ysbryd a garcharwyd mewn tebot.  Mae ganddi ddawn i gynhyrchu lluniau bach gosgeiddig wedi ei datblygu o’r syniadau a’r arddull a wêl ar lestri Nantgarw. 

“Yn blentyn byddai fy nhad yn fy annog i wneud lluniau bach, bach, gyda phen ac inc.”

O Ysgol Penweddig aeth Lowri i Goleg Sir Gâr i wneud cwrs sylfaen mewn celf.  Oddi yno aeth i Goleg Celf  Caerdydd (UWIC) gan raddio mewn Cerameg yn 2001.  ’Roedd ganddi ewythr yn byw yn Nhon-teg a chafodd rwydd hynt ar ôl graddio i ddefnyddio’i garej fel stiwdio.

“Yna es i Brifysgol Swydd Stafford – i ganol gwlad y crochenwaith – i wneud gradd uwch mewn cynllunio cerameg.  Roeddwn i am ddysgu sgiliau diwydiannol o gynhyrchu porslen ac efelychu’r technegau hynny.  Treuliais gyfnod yn Stiwdio Gynllunio Wedgewood a chael y cyfle i archwilio’u archifau.”  Roedd hynny yn 2007-2009.

Mae’n defnyddio’r clai china cain o Stoke-on-Trent yn stiwdio “Fireworks”, Glanyrafon, Caerdydd, gan addurno’i llestri, y tu mewn ac allan, gyda’r lluniau bychain a ysbrydolwyd gan addurniadau llestri Nantgarw, yr adar a’r anifeiliaid mewn blychau gwydr a welodd yn Aberystwyth a straeon ei phlentyndod.

Treuliodd amser yn astudio’r casgliadau llestri sydd mewn amgueddfeydd ac orielau fel y “Victoria & Albert” yn Llundain, Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd, a Glyn y Weddw. 

Cafodd gomisiwn eleni i ddarparu arddangosfa o’i gwaith ar gyfer Oriel Gelf Rhuthun fel rhan o gynllun Collect.  Aed a’r arddangosfa honno wedyn i orielau eraill, yn eu plith Oriel Saatchi yn Llundain.  

Arddangoswyd ei gwaith mewn amryw wledydd tramor gan gynnwys Arddangosfa SOFA (Sculpture Objects & Functional Art) yn Chicago

Mae ei gwaith yn adlewyrchu traddodiadau cyffyrddus yr hen gartrefi Cymreig, a wedi ei hysbrydoli gan y mathau o lestri y byddai pobol yn eu casglu ’slawer dydd – ond gan fynd gamre ymhellach. 

Dan yr wyneb fel welir ôl archwilio’r hen ddelweddau, yr herio a’r addasu, weithiau’n chwareus dro arall yn anghysurus a chynhyrfus.  Mae’n ymestyn yr hen themau ond gan gynnal manylder cain a’r mwynder sy’n nodwedd mor hanfodol o’i gwaith. 

Arddangosir ei gwaith o Ragfyr 9, 2011, tan Fawrth 10, 2012.